Digitale flitspalen registreren vijf maal zo veel snelheidsovertreders dan analoge. Dat blijkt uit cijfers van het Bureau Verkeershandhaving Openbaar Ministerie (BVOM). Op de cijfers is echter wel het een en ander aan te merken.

Nu en in de komende jaren worden in Nederland de analoge flitspalen vervangen door digitale exemplaren. Deze werken niet met een filmpje, dat vervangen moet worden wanneer het vol is. Het digitale apparaat staat in directe verbinding met een regionaal politiekorps. Registreert het een snelheidsovertreding, dan wordt een haarscherpe foto gemaakt die direct verzonden wordt naar het politiebureau. De bekeuring ligt al binnen enkele dagen op de deurmat van de snelheidsovertreder, er is geen afhandelingsperiode van zes tot acht weken meer nodig. De digitale palen zijn bovendien beter bestand tegen vandalisme.

Tot heden zijn er 62 digitale palen geplaatst. In het eerste kwartaal van dit jaar registreerden de deze digitale flitsers 107.368 snelheidsovertredingen, terwijl de 938 analoge flitsers maar 342.603 snelheidsovertreders op de film zetten. In Nijmegen, waar over heel 2007 6978 foto’s werden genomen door de analoge flitsapparaten, leverden twee digitale systemen in het eerste halfjaar van 2008 al 16.000 bonnen op.

Toch kan niet zomaar worden gesteld dat de pakkans voor snelheidsovertredingen bij digitale flitspalen vijf maal zo groot is als bij analoge. In regio’s als Utrecht is de BVOM begonnen met de vervanging op plekken waar de filmrolletjes telkens al vol waren voordat ze werden vervangen. Woordvoerder Jos Steehouder van de BVOM zegt: “De analoge paal stond misschien dagen op non-actief omdat het fotorolletje vol was.” Volgens hem spelen ook weersomstandigheden en andere factoren een rol. Zo zijn tijdens de langdurige politiestakingen eerder dit jaar mogelijk lange tijd geen filmpjes verwisseld. De digitale palen staan 24 uur per dag aan.

Hoogleraar Verkeerspsychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen Talib Rothengatter vindt de snelle afhandeling van boetes een goede zaak. Hoe sneller de reactie, des te groter de kans op gedragsverandering. Hij wijst er wel op dat deze verandering – langzamer rijden – alleen opgaat voor de plek waar iemand is geflitst: een kilometer ervoor tot twee kilometer erna. Op de lange termijn heeft flitsen geen enkel effect. “Uit een onderzoek blijkt dat je beter een waarschuwingsbrief stuurt waarbij je automobilisten persoonlijk aanspreekt. Aanspreken op gedrag werkt, een acceptgiro na zes weken niet.”

Rothengatter wijst de BVOM er op de analoge flitspalen niet rücksichtslos te vervangen, maar de noodzaak ervan te heroverwegen. Wanneer het nieuwe systeem wordt gebruikt om vijf keer zo veel boetes te genereren, schiet het volgens de hoogleraar z’n doel voorbij. Het gaat erom de verkeersveiligheid te bevorderen. Volgens verkeersofficier van Justitie Koos Spee daalt het aantal boetes dit jaar juist. “Het betekent wat mij betreft dat we goed bezig zijn met de handhaving.” Hij wijst er nog eens fijntjes op dat wanneer mensen zich gewoon aan de snelheid houden er geen stijging van bekeuringen zal zijn bij de omschakeling van analoge naar digitale flitspalen.