De Phaeton was de droom van Volkswagen-baas Ferdinand Piëch en moest laten zien waartoe de ingenieurs uit Wolfsburg in staat zijn. Bij de ontwikkeling kreeg men van de ex-topman de opdracht mee om ’alle andere toplimousines in de schaduw te stellen’. De Phaeton deelt dan ook veel van zijn kwaliteiten en onderhuidse techniek met de Bentley Continental GT en Flying Spur. Het alternatief voor een Mercedes S-klasse of BMW 7 Serie werd echter nooit het succes waar Volkswagen op hoopte, want het ronde logo op de neus biedt weinig status en veel afschrijving. Met een facelift hoopt Volkswagen opnieuw de aandacht op haar topmodel te vestigen. Is de Phaeton een miskend talent dat meer waardering verdient?

De facelift volgt Volkswagens huidige designreceptuur, wat een tamelijk voorspelbaar vormgegeven front oplevert. Uiteraard voorzien van de tegenwoordig zo vanzelfsprekend LED-dagrijverlichting en koplampen die optisch worden verbonden door een grille met grote lamellen. Verder hield Volkswagen de basisvorm van de Phaeton, die alweer sinds 2002 in productie is, intact. De Phaeton is een letterlijke uitvergroting van degelijk, strak en ingetogen Duits design – typisch Volkswagen.

Toch doet de facelift, met zijn opvallende verlichting, wel een beetje afbreuk aan het eens zo bescheiden karakter van deze statige directielimousine. Aan de andere kant lijkt ‘ie aan de voorzijde nu meer op een Passat, dat kan toch niet de bedoeling zijn in deze klasse. Al snel wordt duidelijk dat deze verlengde versie met een lengte van 5,15 meter ‘een maatje groter’ is. De dubbelzesspaaks 19 inch ‘Helios’-wielen – die we nog kennen van de introductie negen jaar geleden – passen mooi bij het ontwerp aan en staan de auto nog net zo goed als toen.

Buttonfreaks

In het interieur vind je een weelde aan luxe en knoppen. De belangrijkste noviteiten zijn het minder lomp vormgegeven stuurwiel en de komst van een modern navigatiesysteem, waaraan een fantastisch klinkend Dynaudio-systeem is gekoppeld. Daaronder bevindt zich een nieuw bedieningspaneel voor de klimaatcontrole. Daarmee is het dashboard opgewaardeerd naar Volkswagens huidige maatstaven, al valt de Phaeton in de topklasse nog steeds een beetje uit de toon. Daar is een opgeruimd en clean dashboard met zo min mogelijk knoppen namelijk de trend, terwijl de Phaeton al bij zijn introductie de uitzondering voor buttonfreaks was.

Als bestuurder van deze alles behalve volkse wagen, zit je als een bevoorrechte heer op stand

Met de nieuwe bedieningselementen is het dashboard wel een stuk gebruiksvriendelijker geworden, met voor de hand liggende functies voor het veelvoud aan knoppen. Het raffinement waarmee het geheel in elkaar is gezet doet niet onder voor de geijkte concurrenten. De afwerking is van topklasseniveau en het gebruikte materiaal maakt een overtuigende kwaliteitsindruk. Naast het meubilair zijn ook de bovenzijde van het dashboard, de deurpanelen en de handgrepen met zacht leder afgewerkt. De tweekleurige Tobacco-Antraciete kleurstelling is onderdeel van de Individual-lijn waarmee de Phaeton nog uitgebreider op smaak kan worden gebracht. Leuk detail zijn de luchtroosters voorin, die normaliter achter de pianolak zwarte inleglijsten verborgen blijven. Stel je de blaasrichting van de verwarming in de richting van je gezicht in, dan voltrekt zich een schouwspel van elektrisch draaiende ventilatieopeningen .

Verder zijn er veel kleine, verborgen knopjes. Onder de uitstroomopening zijn kleine regelknopjes geplaatst, waarmee je de luchtsterkte afzonderlijk kunt regelen. Bij de zijruiten bevindt zich ook nog een minuscuul knopje voor extra warme lucht voor de ontwaseming ervan en zelfs het stuurwiel is middels een soortgelijk ‘verstopt’ knopje verwarmbaar. Het enige wat ontbreekt is elektrisch bedienbare zonwering voor de achterste zijruiten, deze raamverduistering moet je met de hand vastzetten en losmaken. De bestuurder kijkt verder uit op een imposante verzameling chroomomrande klokken achter een glimmende glasplaat met ‘oliegloed’. Het verouderd ogende kleurenschermpje van de boordcomputer is daar de enige dissonant die de leeftijd van de auto enigszins verraadt.

Oudgediende

Als bestuurder van deze alles behalve volkse wagen, zit je als een bevoorrechte heer op stand. De brede twaalfvoudig verstelbare ‘comfort’-zetels, voorzien van geperforeerd lederen vlakken en contrasterend zwarte biesjes, zitten als gegoten. Voor een limousine uit de topklasse zijn de zit- en rugvlakken wel wat aan de harde kant, ook achterin waar de passagiers zo mogelijk nog rianter zitten. De geteste uitvoering is een vijfzitsvariant met achterbank, maar voor wie achterin twee afzonderlijke stoelen uitgebreid wil kunnen verstellen is de Phaeton ook leverbaar als vierzitter.

Het raffinement waarmee het geheel in elkaar is gezet doet niet onder voor de concurrenten

De grote rechthoekige raampartij biedt een mooi uitzicht aan de inzittenden en met dank aan parkeersensoren en een achteruitrijdcamera is de Phaeton betrekkelijk gemakkelijk in te parkeren. De 500 liter grote bagageruimte is toegankelijk via een elektrisch bedienbare achterklep, die met een geavanceerd uitziende set scharnieren en gasveren aan de auto vastzit.

Het onderstel en de daarbij behorende luchtvering van de Pheaton wordt gedeeld met de Bentley Continental GT en dat zegt genoeg over de rijkwaliteiten. Deze über-VW heeft een uitmuntend onderstel dat in combinatie met 4Motion vierwielaandrijving onder alle omstandigheden en bij iedere snelheid vertrouwd, stabiel en rustig aanvoelt. Achterin de Phaeton heerst voldoende rust om comfortabel een krantje te lezen of te werken op je laptop of iPad. De ‘comfort’-stand is daarbij het fijnste, omdat de platte 19 inch banden toch wat meer doorgeven over de staat van het wegdek dan wenselijk. Daardoor komen korte oneffenheden iets te hard door, maar het wegcontact is daarentegen goed. De besturing is verre van communicatief of direct, maar ondanks deze afstandelijkheid voldoet de installatie wel voor dit type auto. De carrosserie blijft met dank aan de luchtvering redelijk vlak. In snelle bochten kan de ‘sport’-stand helpen om de rolneiging van de 2.133 kilogram zware koets tegen te gaan.

De maatschappelijk beter aanvaardbare dieselmotor maakt de Volkswagen ook nog relatief betaalbaar

Op motorisch vlak is aan de onderkant van het gamma alleen de V6 benzinemotor vervangen door een 280 pk sterke 3.6 FSI motor van de laatste generatie. Aan de top staan nog altijd een 4.2 V8 en de 450 pk sterke W12. Vier jaar geleden ruimde de V10 TDI het veld. De hier geteste 3.0 V6 TDI is een oudgediende met een licht opgewaardeerd vermogen en koppel, welke nu 240 pk en 500 Nm bedragen. Geen DSG-transmissie met dubbele koppeling zoals in de Touareg of duurdere Audi’s, maar een conventionele zestraps ‘tiptronic’ automaat. Toch voldoet deze aandrijflijn nog uitstekend, de automaat schakelt zacht als vloeibare boter en het motorgeluid beperkt zich tot een sonoor V6-geluid. Je vaart daarmee op een golf van koppel, dat al vanaf 1.500 tpm maximaal beschikbaar is. In absolute zin is de V6 TDI niet echt snel, maar hij voelt vlot genoeg aan. In een ruime acht tellen zoef je naar 100 km/u en een top van richting de 237 km/u moet mogelijk zijn.

Verder is er alles aan gedaan de Phaeton zo stil mogelijk te laten zijn. Het geluidsniveau zou slechts 60 decibel op snelwegtempo zijn – dat is zo’n 8 decibel minder dan de gemiddelde premiumauto. Bij 120 km/u draait de motor slechts 2.100 tpm en verbruikt hij volgens de boordcomputer zo rond de 1 op 15. Het gemiddeld verbruik kwam inclusief acceleratiemetingen en een wisselende rijstijl uit op 1 op 11,4. Een nette score voor een auto van dit formaat en een directiechauffeur moet dit makkelijk kunnen evenaren. Om lange ritten nog verder te veraangenamen zijn moderne voorzieningen als een rijstrookhulp (die je tussen de lijnen houdt), adaptieve cruise control (die je op afstand houdt), verkeersbordenherkenning en meedraaiende bi-xenonverlichting handige opties. De grote brandstoftank van 90 liter zorgt voor een actieradius van meer dan 1.000 comfortabele kilometers.

Manco of aankoopargument?

Ondanks zijn leeftijd is de Phaeton ook naar huidige maatstaven een topklasse auto, die op veel fronten nog goed kan meekomen met de concurrentie. Het rijcomfort, de luxe, de optiemogelijkheden en de zeer verfijnde afwerking zijn enkele van de vele punten waarop deze Volkswagen hoog scoort. De facelift heeft vooral in het interieur gezorgd voor een upgrade, terwijl de optielijst werd uitgebreid met de nieuwste voorzieningen. De aandrijflijn mag dan niet meer de modernste zijn, de V6 TDI is soepel en zuinig genoeg en voldoet uitstekend als bovengemiddelde prestaties van ondergeschikt belang zijn. Het met Bentley ontwikkelde luchtgeveerde onderstel lijkt het logo op de neus te overcompenseren, maar zijn de letters ‘VW’ wel het grootste manco van de Phaeton? De reden voor de miskenning van zijn talenten, zoals vaak wordt beweerd?

Waarschijnlijk is juist het VW-logo het doorslaggevende aankoopargument voor een Phaeton, waarmee je ‘slechts’ een Volkswagen verkiest boven een ster, propeller of vier ringen. Een woordvoerder bij de importeur bevestigt deze gedachtegang. De klantenkring is niet groot, maar de mensen die kiezen voor de Phaeton doen dat heel bewust. De ingetogen uitstraling van de auto werd daarbij opvallend vaak gecombineerd met de minst bescheiden motorisering: de W12. Geld speelt geen rol. Het laat zien dat de Phaeton-rijder graag kiest voor het beste van het beste, wat op zichzelf een compliment is voor de keuze van deze auto. De maatschappelijk beter aanvaardbare dieselmotor maakt de Volkswagen ook nog relatief betaalbaar. De geteste (verlengde) uitvoering komt inclusief opties uit op een bedrag van 113.970 euro. Voor dat geld krijg je exclusiviteit die zijn rivalen overschaduwt en een ingetogen topklasse met het merklogo van het volk.