Rolls-Royce is een Britse producent van luxe automobielen en van vliegtuigmotoren, ontstaan in 1906. Het bedrijf ging in 1971 failliet ten gevolge van torenhoge ontwikkelingskosten van een turbomotor voor vliegtuigen. Dat leidde tot de afsplitsing van de autodivisie. Deze ging in 1973 verder als Rolls-Royce Motors.

In de jaren tachtig en negentig was Rolls-Royce Motors in handen van industrieconcern Vickers. Dit wilde het bedrijf doorverkopen aan BMW, die al enige jaren motoren leverde aan het merk. Op dat moment deed Volkswagen ook een bod. Omdat dit hoger was dan het BMW-bod, kwam Volkswagen in bezit van de rechten op het bedrijf Rolls-Royce Motors en van de rechten op het Rolls-Royce ornament en het bijbehorende, kenmerkende radiatorrooster met de hoge, verticale spijlen.

Al gauw bleek echter dat het Rolls-Royce logo en het gebruik van de merknaam tijdens de afsplitsing in 1973 eigendom waren gebleven van de vliegtuigtak, nu Rolls-Royce plc genaamd. Dit bedrijf had een joint-venture met BMW en verkocht de rechten op de naam en het logo dan ook aan deze samenwerkingspartner.

Uiteindelijk is overeengekomen dat BMW het moederbedrijf is dat, sinds 2003, auto’s mag bouwen onder de merknaam Rolls-Royce. BMW heeft hiervoor de divisie Rolls-Royce Motor Cars opgericht en een nieuwe fabriek gebouwd. Volkswagen buit de rechten op de oude Rolls-Royce fabriek uit, maar heeft de fabricage beëindigd van de Rolls-Royce Corniche 2000, de vijfde generatie van de meest luxe Rolls.

Sinds 1911 siert een engelenbeeld de radiator van Rolls-Royce auto’s. Dit ornament draagt de naam ‘Spirit of Ecstacy’ (extatische bezieling) en wordt ook wel ‘de vliegende dame’ genoemd. Het beeld is ontworpen door Charles Sykes. Het model Eleanor Velasco Thornton was waarschijnlijk de inspiratiebron. Daarnaast diende het marmeren beeld van de Griekse Godin van de overwinning, de Nikè van Samothrake, als voorbeeld.

Oorspronkelijk werd het ornament standaard in zilver uitgevoerd, nu is dat roestvrij staal. Maar de autokopers kunnen ook kiezen voor sterling zilver of 24-karaats goud. De laatste jaren verdwijnt het beeldje, zodra de auto wordt uitgeschakeld, achter een luikje in de radiator. Dit moet diefstal tegengaan. Het kan ook al rijdend worden ingetrokken om voetgangers te beschermen in geval van een aanrijding.

Het merklogo bestaat uit een rechtopstaande, zilverkleurige rechthoek. Daarop staan de woorden Rolls en Royce, plus een overlappende dubbele ‘R’. Oospronkelijk waren de letters rood, maar sinds de dood van Sir Henry Royce in 1933 worden ze in zwart uitgevoerd. Tegenwoordig kan het RR-logo op de wieldoppen onafhankelijk draaien, zodat de letters tijdens het rijden toch rechtop gelezen kunnen worden.

Ingenieur Frederick Henry Royce was teleurgesteld in het niveau van de constructie en het gebrekkige vakmanschap van zijn auto, een tweedehands Decauville. Hij bouwde deze om tot een kwalitatief betere auto. Ook voor z’n vrienden bouwde hij auto’s. Deze eerste Royce auto’s waren zo goed, dat Charles Rolls, pionier in de auto- en vliegsport, aanbood de wagens te verkopen. Het nieuw opgerichte merk Rolls-Royce maakte haar debuut op de Autosalon van Parijs in 1904. Daar toonde het drie auto’s, waaronder de eerste Rolls-Royce 10 HP.

Alle Rolls-Royces die tussen 1904 en 1939 werden geproduceerd, verschenen als alleen een chassis met motor. Ze kregen individueel te ontwerpen body’s. Deze werden gebouwd door onafhankelijke, gespecialiseerde carrosseriebouwers.

De Rolls-Royce 40/50 HP uit 1907 is beter bekend als de Silver Ghost. Deze werd legendarisch door de grote afstand die de auto non-stop kon afleggen – ruim 14.000 mijl ofwel 23.000 kilometer – en de souplesse waarmee dit gepaard ging. De Silver Ghost zette de kwaliteitsstandaard waar het merk heden nog steeds bekend om is.

Weliswaar waren Rolls-Royce auto’s mechanisch weinig origineel, ze hadden een onovertroffen afwerking tot in de kleinste details. Tot en met 1925 werden ruim zesduizend exemplaren van de Silver Ghost gebouwd, in verschillende carrosseriestijlen zoals de Hooper Landaulet en de Barker Enclosed Cabriolet (cabrio met kap). Rolls-Royce voerde in 1922 een tweemodellen beleid in. Dat hield in dat van ieder model een goedkope en een duurdere versie verkrijgbaar waren. 

Vanaf 1931 bouwde Rolls-Royce ook auto’s in de Verenigde Staten. In datzelfde jaar nam het bedrijf het merk Bentley over. De Bentleys en Rolls-Royces uit de twintigste eeuw waren bijna alle nagenoeg identiek.

De Silver Dawn (1949) was de eerste Rolls-Royce met gestandaardiseerd stalen carrosseriewerk. Integrale constructie volgde in 1965, met de Silver Shadow. Vanaf dit model hadden de auto’s ook volledig onafhankelijke wielophanging. De Silver Shadow is de directe voorvader van de Corniche- en Camargue-modellen, die op hetzelfde platform stonden.

De Silver Ghost werd opgevolgd door de Phantom (1925). Vooral de tweede (1929) en derde (1936) generaties Phantom, met vernieuwd uiterlijk, waren populair. Van de Phantom II werden 1.680 stuks gebouwd, inclusief het bekende type Continental. De prijs van 2.150 Engelse pond was destijds een fortuin.

De Rolls-Royce Phantom III was in zijn tijd de meest geavanceerde auto ter wereld. Het model had een 7,3 liter V12-motor van 7.340 cc in aluminiuim. De auto bereikte een topsnelheid van 145 kilometer per uur. De auto was uitgerust met een onafhankelijke wielophanging vooraan en een vierversnellingsbak. Velen beschouwen de Phantom III als beste Rolls-Royce uit de geschiedenis.

Toen in 2003 de licentie om Rolls-Royces te mogen bouwen inging, lanceerde BMW direct op 1 januari een nieuwe Phantom. De Phantom 2003 deelde 15 procent van haar onderdelen met die van BMW-modellen. Zaken eromheen als dealernetwerk werden gescheiden van het moederbedrijf, om het onderscheidende imago van de Rolls-imousines te behouden.

De 5,83 meter lange Phantom kreeg een V12-motor met ruim 450 pk om de 2.485 kilogram zware auto in beweging te krijgen. Een 'power reserve'-meter gaf aan hoeveel motorkracht beschikbaar was. De achterportieren scharnierden naar achter toe open, zoals het een echte limo betaamt. Er verschenen diverse carrosserievarienten, zoals de Phantom Drophead Coupé (2007) en de sportieve, comfortabele Phantom Coupé uit 2008. Sinds 2017 wordt de achtste generatie Phantom geproduceerd. 

In 2010 verscheen de Ghost, een klein model voor Rolls-Royce begrippen: 44 cm korter dan de Phantom. 20 procent van de onderdelen – waaronder de nieuwe zesliter V12-motor – deelde de Ghost met BMW-modellen, in het bijzonder de 7-serie. In 2011 verscheen de Ghost met verlengde wielbasis. De coupéversie van de Ghost kreeg een aparte modelnaam, de Wraith (2013). Rolls-Royce onthulde 2 jaar later de cabriolet Dawn. Alle modelnamen verwijzen naar spookachtige wezens.

Sinds 2018 verkoopt het limousinemerk ook een SUV, de Rolls-Royce Cullinan. Met standaard vierwielaandrijving en vierwielbesturing, zelfnivellerende luchtvering en elektronische dempers kan dit model makkelijk uit de voeten op offroad terrein maar ervaren de inzittenden toch het 'vliegend tapijt-gevoel'. Vanwege de grote (laad)ruimte is deze Rolls ook bijzonder praktisch. 

In 2004 herleefde bovendien - na een periode van ruim 45 jaar - de ontwikkeling van auto's op basis van prototypes, de zogenaamde EX-serie ('EXperimental'). Ter gelegenheid van het honderdjarig merkjubileum verscheen toen de EX100, die de basis vormde voor de Drophead Coupé. De Phantom Coupé werd voorafgegaan door de EX101.

In 2011 introduceerde Rolls-Royce de EX102, ook wel Phantom Experimental Electric (EE) genoemd. Belangstellenden konden er elektrisch rijden in het topsegment in de praktijk mee testen. Het accupakket in de EX102 was het grootste ooit gebruikt in een productieauto. Het woog 640 kg, bij een bruto autogewicht van ruim 3.000 kg. Daarmee kon de Phantom EE circa 200 km rijden voordat opladen nodig was. Met een snellader duurt dit proces 8 uur, zonder zelfs 20 uur. De beperkte actieradius en lange oplaadtijd leidden uiteindelijk tegen een negatieve beslissing om de EX102 in productie te brengen.

Het Rolls-Royce Motor Cars Diplomatic Programme is bedoeld voor klanten zoals diplomaten en medewerkers van internationale organisaties als de Verenigde Naties, de Europese Unie, de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (Navo), enzovoort. Zij genieten speciale privileges zoals veiligheidsaanpassingen en verscheping van hun auto’s.

Natuurlijk kunnen ook ‘gewone’ klanten hun persoonlijke wensen gerealiseerd krijgen. Hiervoor bestaat het Bespoke Programme (Maatwerk Programma). Van het ontwikkelen van een nieuwe ledertint tot het borduren van de initialen in de hoofdsteunen; de handgebouwde auto’s worden tot in de kleinste details handmatig afgewerkt. Steeds vaker brengt Rolls-Royce Bespoke speciale 'kant en klaar' versie uit van bestaande modellen. Gaat het om speciale uitvoeringen van het gehele modelgamma dan spreekt de afdeling van een 'Collection'. 

Het luxemerk Rolls-Royce deed het tijdens de hoogtijdagen vóór het faillissement altijd goed in films en op de televisie. Zo reden gentleman John Steed en zijn charmante tegenspeelster Emma Peel in de befaamde TV-serie De Wrekers gedurende de seizoenen 1968/69 achtereenvolgens in een Rolls-Royce Silver Ghost 40/50 uit 1923 en in een Phantom I uit 1927.

Klassieke films waarin het RR-merk een rol speelde zijn Our Man in Havana, Thunderbirds en de James-Bond film Goldfinger. In 1964 verscheen de film The Yellow Rolls-Royce, over het liefdesleven van drie opeenvolgende eigenaren van een Rolls.

Een van de gelukkige bezitters van een Rolls-Royce was John Lennon van The Beatles. Zijn Phantom V had een radiotelefoon. Later werd de achterbank omgebouwd tot slaapbank, met de gemakken van tv en koelkast bij de hand. Lennon liet de wagen met de hand overschilderen in de psychedelische stijl van de jaren '60 – iets wat de firma Rolls-Royce weigerde te doen. Een vrouw beschuldigde Lennon van het ‘verwoesten van Rolls-Royce’, waarop ze de auto vervolgens zelf bewerkte met een paraplu.

De bekendste Rolls-Royce eigenaar is de Britse koningin Elizabeth II. Ze bezit drie exemplaren, alle zonder nummerbord omdat ze als staatsauto dienst doen. De Rolls gaat zelfs mee op reis op het koninklijk jacht Brittania, dat een garage aan boord heeft. Bij haar zilveren jubileum kreeg Elizabeth een Phantom VI cadeau van Britse autofabrikanten. Deze had een speciaal ornament: niet het engelenbeeld, maar een sculptuur van Sint Joris die de draak verslaat (‘Saint George’ is de beschermheilige van Engeland). Sindsdien wordt dit ornament geplaatst op de Rolls waarin de koningin zich verplaatst, en vervangen door de Spirit of Ecstacy zodra Hare Majesteit is uitgestapt.

Verschillende prinsen en sultans uit Saoedi-Arabië, Bahrein en Brunei laten zich eveneens rijden in hun eigen Phantom. De huidige Rolls-Royce-modellen zijn ook geliefd onder eigentijdse beroemdheden. Zangeres Jennifer Lopez, tv-persoonlijkheid Kim Kardashian, voetballer David Beckham en zakenman Donald Trump zijn allen trotse bezitters.