Toyota, BMW en Mercedes-Benz zijn er al jaren mee aan het experimenteren en testen, maar uitgerekend de Koreaanse underdog Hyundai gaat er met de commerciële primeur vandoor: de eerste in Nederland verkrijgbare auto op waterstof is een ix35 Fuel Cell EV. Dat is de auto die ik vandaag voor het eerst mag testen en tanken. Bijzonder, want voor de redactie is waterstof ook een primeur. Met enkel waterdamp uit de uitlaat en duurzaam geproduceerd waterstof in de tank behoort de auto tot de milieuvriendelijkste ter wereld. Met 600 kilometer rijbereik en een volle tank in 4 minuten neemt ‘ie bovendien alle nadelen van elektrische auto’s weg.
Het rijden blijkt nog het minst bijzondere aan deze ix35, want de laatste twee letters van FCEV verraden al dat het om een ‘Electric Vehicle’ gaat. Dat rijdt zoals je mag verwachten gewoon goed, soepel en stil. Met slechts één voorwaartse versnelling accelereert ‘ie in een vloeiende beweging. Je voelt wel het toegenomen gewicht van de accu in de bodem en de tank achterin, deze ix35 weegt dan ook 1.815 kg. Daarmee levert ‘ie iets van z’n soepele veercomfort in maar de wegligging is niet merkbaar slechter. De FCEV is sowieso geen snelheidsduivel, maar 136 pk en een permanent beschikbare 300 Nm trekkracht blijken voldoende. Het sprintje van 0 naar 100 km/u duurt 12,5 seconden en de top is begrensd op 160 km/u. Prima voor dagelijks gebruik natuurlijk, maar ‘het is geen Tesla’, aldus de woordvoerder van Hyundai.
Niet opladen maar tanken
De grootste technologische stap die met de FCEV wordt gemaakt is het feit dat je ‘m niet hoeft op te laden maar gewoon kunt tanken. Dit neemt alle nadelen weg van elektrisch rijden, zoals lange oplaadtijden, bezette laadpalen en een beperkte actieradius. De tank achterin de ix35 hoogt de laadvloer iets op, er kan maximaal 5,6 kg waterstof in die onder een druk staat van 700 bar. Het opgegeven verbruik ligt op 0,95 kg/100 km, wat een theoretische actieradius van 589 km oplevert. In de praktijk is dit natuurlijk afhankelijk van je rechtervoet. Nadat ik de Hyundai heb volgetankt geeft de boordcomputer een actieradius aan van 481 km. Gezien het verloop van de rit daarna durf ik met zekerheid te stellen dat je er wel 400 km ver mee komt in de praktijk, zonder je rijstijl aan te hoeven passen.
De brandstof van de toekomst tank ik nabij de A15 in Rhoon, waar het eerste waterstoftankstation van Air Liquide in gebruik is genomen. Dat tanken zelf gaat op een bijzondere manier. Het lijkt nog het meeste op het tanken van aardgas. Als eerste wordt er een gesloten verbinding gemaakt tussen de auto en het vulpistool, waarna je de startknop eenmalig indrukt. Vervolgens voert het tankstation een lektest uit, alvorens de tank weer op een druk van 700 bar kan worden gevuld met waterstof. Dat hele proces gaat volautomatisch en voltrekt zich in enkele minuten. Wanneer de tank gevuld is kun je zelf weer afkoppelen en verder rijden. Op dit moment is de business-to-business prijs van waterstof op een cent na 10 euro per kg, wat zou neerkomen op 14 cent brandstof per kilometer. Dat is vergelijkbaar met een ix35 op benzine die 1 op 11 rijdt.
De prestaties zijn prima voor dagelijks gebruik maar 'het is geen Tesla'
Waterstof als energiedrager
De stelling dat je ‘op waterstof rijdt’ is niet helemaal juist. Vloeibaar waterstof moet je eigenlijk zien als een compacte energiedrager, die ervoor zorgt dat de energiecentrale voorin de auto z’n eigen stroom kan opwekken. De brandstofcel onder de motorkap brengt een reactie tussen waterstof en zuurstof teweeg, waardoor er elektrische energie vrijkomt die de accu’s oplaadt. Deze drijven vervolgens de elektromotoren aan om de ix35 in beweging te brengen. De enige emissie die vrijkomt tijdens dit proces is water(damp), wat uit een heuse uitlaat druppelt die rechts onder de achterbumper verstopt zit. Schoner kan niet!
Voor de toekomst zou het zelfs denkbaar zijn dat je waterstofauto jouw huis voorziet van stroom, in plaats van andersom. Honderd waterstofauto’s zouden al voldoende zijn om de hele stad Delft van stroom te voorzien, aldus een professor aan de TU Delft. Om vloeibare waterstof te maken is wel veel energie nodig en dat kan net als bij elektriciteit op een milieubelastende of duurzame manier. De beste optie is om zonne-, wind- of waterkracht te gebruiken. Momenteel blijft veel van deze duurzame energie ongebruikt en waterstof is ideaal om deze overtollige energie op te kunnen slaan.
Nog geen infrastructuur
Terug naar de ix35, die momenteel nog erg kostbaar blijkt. Rijkswaterstaat krijgt de eerste afgeleverd met het kenteken 9-XKB-49 en die heeft volgens de RDW een cataloguswaarde van 175.450 (!) euro. Daarmee is dit veruit de duurste Hyundai die ik ooit heb gereden. Het geeft al aan dat ‘ie momenteel nog niet interessant is voor consumenten. In ieder geval niet zolang de subsidieregeling voor waterstofauto's nog niet in plaats is. Je kunt ‘m al wel bestellen, maar vooralsnog mikt Hyundai vooral op overheden en bedrijven met een milieuvriendelijke missie.
De afwezigheid van een openbare infrastructuur is momenteel het grootste struikelblok, want in Rotterdam is momenteel het enige openbare waterstof tankstation. In Amsterdam beschikt het GVB ook over een vulpunt en verder heeft de autocampus in Helmond er eentje, maar beide zijn niet voor commercieel gebruik. De Nederlandse overheid wil dat er binnen 5 jaar zo’n twintig waterstof tankstations in ons land zijn, dus het ziet er naar uit dat de auto-industrie vooruitloopt op de infrastructuur.
Waterstof tanken gaat volautomatisch en voltrekt zich in enkele minuten
Op geen enkele manier krijg je het idee dat de ix35 FCEV een experimenteel voertuig is. De testauto heeft al 14.000 km op de teller en houdt ook het aantal tankbeurten bij: ik doe de 63e. Op de plaats van de toerenteller bevindt zich een powermeter en in het centrale 7 inch touchscreen is een speciaal ‘BlueDrive’-menu geïntegreerd waarop je de energiestromen kan volgen. Het doet erg denken aan het energiestroomschema van hybrides als de Toyota Prius. Op het touchscreen kun je ook zien dat de ix35, net als andere EV’s, zelf stroom regenereert voor de accu wanneer je vaart mindert. Jammer genoeg doet ‘ie dat in de ‘D(rive)’-stand naar mijn smaak niet voldoende, hij rolt dan echt lang door waardoor je altijd moet bijremmen. Verplaats je de conventionele automaatpook vanuit ‘D’ naar links dan kun je wel de ‘B’ (bergversnelling) inschakelen, waardoor ‘ie juist heel sterk afremt bij gas los. Daarnaast is er ook nog een ‘E-’ (economische) stand beschikbaar voor zuinig rijden, maar die maakt ‘m wat trager.
Met 175.450 (!) euro is dit veruit de duurste Hyundai die ik ooit heb gereden en is 'ie dus nog niet interessant voor consumenten
Op de iets verhoogde laadvloer na is het interieur verder identiek aan de reguliere ix35. Die heeft een vanafprijs van 25.995 euro; met dat bedrag in het achterhoofd heeft deze Hyundai een keurig afgewerkt interieur met een redelijke hoeveelheid binnenruimte. Het is een slimme en bewuste keuze van de Koreanen om hun succesvolle midi-SUV als uitgangspunt te nemen voor deze nieuwe technologie. Dat voelt en rijdt daardoor meteen vertrouwd.
Hyundai is er klaar voor
De toekomst begint vandaag, dat zeggen ze bij Hyundai. Het is in elk geval een moedige stap geweest dat het merk als eerste met een Fuel Cell Electric Vehicle (FCEV) op de markt is gekomen. De eerste rij-indruk is niet bijzonder spannend, maar als je beseft wat de mogelijkheden van deze technologie zijn dan zie je ook de enorme potentie. Deze Hyundai is nu natuurlijk nog veel te duur, maar als de productieaantallen stijgen en de ontwikkelingskosten dalen dan zal de auto met brandstofcel steeds beter bereikbaar en betaalbaar worden. Misschien is waterstof de energie(drager) van de toekomst en de nieuwe brandstof voor onze mobiliteit. Autofabrikanten zijn er al druk mee bezig, nu de infrastructuur en overheid nog. Hyundai is er helemaal klaar voor, dat bewijst deze ix35 FCEV.
Bezig met laden van de foto's
