Akkoord kilometerheffing

Vanaf 2012 gaan alle weggebruikers betalen voor het gebruik van hun auto, dit in tegenstelling tot de huidige betaling voor het bezit ervan. Het basistarief voor een kilometer weggebruik ligt eerst op 3 cent/km. Tegelijk met het oplopen van dit percentage worden de motorrijtuigenbelasting (MRB) en aanschafbelasting (BPM) op auto’s afgeschaft. De reacties zijn overwegend positief.

De Ministerraad heeft gisteravond ingestemd met de toezending van het wetsvoorstel Kilometerprijs aan de Tweede Kamer. Dat had nog heel wat voeten in de aarde. Minister van Verkeer Eurlings betoogde dat er alleen draagvlak voor een kilometerheffing zou zijn indien de kosten voor automobilisten niet stijgen. Tien jaar geleden, toen niet aan deze voorwaarde werd voldaan, voerde de autolobby een succesvolle actie om het wetsvoorstel van toenmalig minister Tineke Netelenbos van de tafel te krijgen.

Het huidige wetsvoorstel Kilometerprijs heeft de volgende inhoud:

  • MRB en BPM worden afgeschaft en vervangen door een kilometerprijs ‘van snelweg tot woonerf’
  • Ieder voertuig betaalt een basistarief per kilometer
  • Het basistarief is afhankelijk van de categorie voertuig (personenauto, bestelwagen, vrachtauto, enzovoort) en de CO2-uitstoot van de wagen
  • Het gemiddelde tarief ontwikkelt zich van 3,0 procent in 2012 tot 6,7 procent in 2017
  • Lokale overheden kunnen besluiten om voor structurele knelpunten en potentiële sluiproutes een spitstarief bovenop het basistarief toe te voegen
  • De opbrengsten van betaalde kilometers gaan rechtstreeks naar het infrastructuurfonds, waarmee bijvoorbeeld wegen en spoorlijnen worden bekostigd
  • Er komen vrijstellingen voor onder meer oldtimers van voor 1987, gehandicaptenvoertuigen en OV-bussen
  • Er komt een aparte regeling voor buitenlandse voertuigen die in Nederland rijden

Om bovenstaande uit te kunen voeren krijgt ieder voertuig een GPS-apparaatje. Dit houdt bij hoeveel, wanneer en waar een auto rijdt. Deze informatie wordt, ‘technisch en wettelijk beschermd’, verzonden naar een inningskantoor dat de rekening opstelt. Automobilisten kunnen zelf kun provider kiezen, die aanvullende diensten kan leveren zoals routenavigatie.

Het wetsvoorstel beoogt mensen bewuster auto te laten rijden terwijl ze hun mobiliteit en verworven vrijheid kunnen behouden. Ook kan de voorziene groei van vervoer en transport in de komende jaren worden opgevangen. De regering streeft ernaar om het wetgevingsproces nog in deze kabinetsperiode af te kunnen ronden.

Eurlings verwacht nogal wat van de kilometerheffing. Zo zou het aantal gereden kilometers afnemen met ongeveer 15 procent waardoor files worden gehalveerd. De uitstoot van CO2 en fijnstof zou dalen met meer dan 10 procent en het aantal verkeersdoden met 7 procent. Door de afschaffing van BPM kunnen auto’s goedkoper in de showroom worden gezet. Al met al becijfert het ministerie de welvaartsbaten van het nieuwe systeem op 1 miljard euro per jaar. 59 procent van de automobilisten gaat er in het nieuwe stelsel op vooruit.

De eerste reacties op het wetsvoorstel zijn positief. Vooral de transportsector en werkgevers verwachten minder kosten kwijt te zijn en minder tijd door de afname van files. Autobranche-organisaties als ANWB en Rai Vereniging willen alles eerst zelf doorrekenen maar steunen het project Anders Betalen voor Mobiliteit, waaruit het wetsvoorstel voort komt. Van de politieke partijen zijn de VVD, SP en PVV fel tegen. Zij vinden dat automobilisten die voor hun werk in de spits moeten staan de rekening betalen.