Een volwaardige vervanger van een auto op fossiele brandstof wordt de elektrische auto voorlopig niet. De alsmaar genoemde nadelen als een beperkte actieradius en hoge aanschafprijs maken een ‘EV’ voor de particuliere koper nauwelijks interessant. Voor de zakelijke markt en in de grote steden is zo’n auto wel degelijk een alternatief. Bedrijven als Greenwheels en Car2go in Amsterdam haken in op steeds populairdere korte autohuur, waarbij je voor relatief weinig geld snel en gemakkelijk een auto tot je beschikking hebt. In onze hoofdstad rijden inmiddels al zo’n 300 elektrisch aangedreven Smart Fortwo Electric Drive waar zo’n 15.000 mensen gebruik van maken. In deze test ervaar ik niet alleen het gemak van de elektrische Smart, maar ook dat ‘ie voor spanning en sensatie zorgt.

Voor deze test heb ik de Smart Fortwo Electric Drive enkele dagen tot mijn beschikking, zonder dat ik ‘m hoef te delen. Helaas woon ik niet in Amsterdam maar in Utrecht, waar minder laadpalen staan die bovendien niet allemaal publiekelijk te gebruiken zijn. Helaas werkt de laadpas die we van de importeur hebben meegekregen niet en ben ik aangewezen op mijn eigen stopcontact. Een villa met oprit is nog niet binnen bereik, dus sta ik voor mijn bovenwoning te kijken hoe ik dat ga oplossen. Met de Smart op de stoep en via een haspel door het raam kan ik het autootje opladen. Omslachtig, maar voor nu werkt het.

Het rijden kan beginnen

Volgens Smart duurt het opladen 7 uur aan het reguliere stroomnet en met een speciale ‘wallbox’ (thuislader) ongeveer 6 uur. Ieder uur bekijk ik de accumeter op het dashboard en zie het wijzertje met zo’n 10 á 14 procent stijgen. Rond het middaguur begon ik met 30 procent en rond etenstijd zie ik tot mijn blijdschap ‘100%’ staan. De zon schijnt, dus de Smart gaat gelijk in standje ‘open en bloot’. Het stoffen dak schuift naar achteren en zelfs de achterruit verdwijnt. Maar er is meer. Als bij een Lego-autootje zijn de dakbalken makkelijk te verwijderen. Normaliter zou je deze op kunnen bergen in de achterklep, maar die biedt nu plaats aan een laadkabel.

Geruisloos gaat de Smart er vandoor en wat is ‘ie lekker rap! De 55 kW sterke elektromotor levert 130 Nm koppel vanaf stilstand, waarmee de Fortwo volgens mijn stopwatch in slechts 4 seconden op 50 km/u zit. Tussen de 70 en 80 km/u heeft ‘ie z’n maximale trekkracht, want daarboven duurt snelheid opbouwen een stuk langer. Van 0 naar 100 km/u kost je zo’n 14 seconden - volgens de brochure in 11,5 seconden met het dak gesloten, maar voor dit type auto is die waarde niet zo van belang. De bewuste EV-rijder zal doorgaans spaarzaam zijn met z’n stroom voor een zo groot mogelijke actieradius en trekt daarom rustig op.

Als bij een Lego-autootje zijn de dakbalken makkelijk te verwijderen.

Bij 125 km/u gaat de begrenzer erin en dat is maar goed ook. Op hoge snelheden merk je heel goed dat de Smart primair gebouwd is als stadsauto. Echt stabiel voelt ‘ie dan niet aan, bovendien neemt het stroomverbruik exponentieel toe op de snelweg. Na een kleine 30 kilometer te hebben gereden staat de accumeter alweer op 80 procent. Dat lijkt erg snel, maar even rekenen leert dat de resterende actieradius dan uit zou moeten komen op 120 km. De brochure geeft 145 km op, maar Smart zelf houdt het liever op plusminus 130 kilometer. In de stad is een beetje ‘gas’ geven voldoende, maar het is oh zo verleidelijk om non stop vol het ‘gaspedaal’ in te drukken. Het speelse gemak waarmee de Smart versnelt, zorgt ervoor dat je al gauw het maximale vermogen aanspreekt. In tegenstelling tot een conventionele verbrandingsmotor hoef je de elektromotor van de Smart niet warm te rijden, dus je kunt direct vanaf de koude start los.

Privéachtbaan

Mijn eerste ervaring met de Smart Fortwo was jaren geleden en ik vond ’t maar niks. De trage en schokkende automaat in de kleine auto gaf geen goede eerste indruk. De Electric Drive heeft daarentegen slechts één versnelling en dat maakt de Fortwo ineens een stuk prettiger om te rijden. Er zijn geen schakelmomenten of andere vertragingen meer. Het is alsof je in een privéachtbaan zit, zo leuk rijdt de Smart. De auto is klein, ontzettend wendbaar en met z’n constante trekkracht én open dak is het genieten! Je trekt bovendien veel bekijks, maar wat wil je? De test-Smart is uitgevoerd met het Design Package en dat houdt in: kekke 15 inch witte wielen en een lakkleur die lekker contrasteert met de groene ‘Tridion’-veiligheidskooi. Al zal de auto niet iedereen direct opvallen: fietsers voor je horen je niet altijd aankomen. Je zou bijna een eigen fietsbel meenemen, uit veiligheidsoverwegingen.

Open galerij

De test-Smart Fortwo ED is uitgevoerd met het Design Package.

Hoe leuk ook, het onderstel van de Fortwo is niet helemaal in balans. Hoewel de wegligging uitstekend is en je opvallend hard door bochten kunt rijden, ‘stijgt’ de neus bij accelereren en duikt ‘ie vervolgens als je remt. Met geleidelijk gas geven valt ’t nog alleszins mee maar het blijft altijd aanwezig. Dat de auto door z’n korte wielbasis wat stuiterig is, neem je al gauw voor lief.

Achter het stuur zit je heel redelijk. De stoelen zijn niet te kantelen of in hoogte verstelbaar en het stuurwiel is niet axiaal verstelbaar. Hierdoor zit ik met mijn bovengemiddelde lengte net wat te hoog en kijk ik bovendien tegen de binnenspiegel aan. Met het dak volledig open is het zicht naar achteren beroerd, maar de Smart is zo klein dat je als het ware makkelijk even ‘over de auto heen kijkt’. Met de achterruit in de normale stand is het zicht overigens een stuk beter. Toch went het allemaal wel en het is deel van de Smart z’n charme. Het blijft namelijk een superkek wagentje waarmee je ook nog eens emissieloos rond tuft. De lichte besturing, de ‘foolproof’ wegligging en de  simpele aandrijving maken de Fortwo Electric Drive voor iedereen makkelijk te besturen.

Perfecte stadsauto

Naast veel plezier, biedt de Smart Electric Drive veel gemak. In de stad tenminste, want daarbuiten speelt ‘ie geen rol van betekenis. De kofferbak is met 220 liter inhoud prima voor wat boodschappen, maar grote spullen verhuizen wordt lastig. Even naar een stadsstrandje met twee klapstoeltjes leek een probleem, maar die konden gemakkelijk achter de rugleuningen geplaatst worden. Kwestie van creatief met de beschikbare ruimte omgaan. Uiteindelijk had ik na een weekendje rijden 30 procent accu over en stond de teller inmiddels op 95 km. De genoemde actieradius lijkt dus nog best realistisch. Maar dat is allemaal afhankelijk van je rijstijl, wat voor snelheden je moet rijden en of je zaken als de airconditioning aan of uit hebt staan.

Voor wie?

Met een vanafprijs van 19.228 euro voor de Smart Fortwo Coupé Electric Drive (excl. accuhuur van 65 euro per maand) is de ‘ED’ 10.000 euro duurder dan de goedkoopste Fortwo met een 61 pk sterke benzinemotor. De gereden Cabrio is er vanaf 22.369 euro. Het enige voordeel aan de benzineversie is feitelijk dat je geen gedoe hebt met opladen en je eventueel nog naar Zuid-Limburg kunt vanuit Utrecht. Maar we hebben het hier over een Smart, niet over een gezinsauto. Voor deze auto gelden andere aankoopmotieven.

Ik zie de Smart deels als soort van dure scooter maar vooral als een auto die je – zakelijk gezien – slim kunt inzetten. Van huis naar werk, vervolgens naar de supermarkt en weer naar huis. Of voor studenten die geen geld hebben voor een auto, maar toch af en toe het gemak ervan willen hebben via een deelautoproject. Veelal zijn elektrische auto’s proefballonnen, maar de Smart Fortwo Electric Drive heeft potentie en dat hebben ze in Amsterdam inmiddels bewezen. Hij is wel wat prijzig, aangezien de ruimere Renault Zoe qua prijs precies tussen de Fortwo coupé en cabrio in valt. Maar de Smart is uniek. De kleine stadsauto heeft iets leuks, is praktisch, biedt gemak en vooral veel spanning en sensatie.