Op oudjaar 2008 bracht de Inspectie Verkeer & Waterstaat het rapport Veiligheidsbalans 2008 uit. Anders dan de naam van het rapport doet vermoeden zijn niet alleen cijfers uit 2008 geanalyseerd, maar ook data over 2006 en 2007. Toch geeft de Balans een aardig beeld van (onder meer) de autoveiligheid, vooral over de lange termijn.

Sinds 1998 is het aantal verkeersdoden op de weg gestaag afgenomen met 36 procent. Het aantal (ziekenhuis)gewonden is ook verminderd, maar in mindere mate (-8 procent). In de laatste 10 jaar is het aantal doden onder auto-inzittenden met maar liefst 54 procent afgenomen. Dat is een flinke reductie. Toch is het aantal autododen dat overblijft (791 personen in 2007) nog altijd fors hoger dan het aantal overleden mensen in andere vervoersmiddelen (minder dan 5, uitgezonderd overwegdoden en suïcides op het spoor). Van alle vervoermiddelen is de auto het vaakst betrokken bij verkeersongevallen – als veroorzaker én als botspartner. Het is zelfs zo dat overlijden in het autoverkeer de derde niet-natuurlijke doodsoorzaak in ons land is.

De meeste doden en gewonden vallen op wegen met een maximale snelheid van 50 km/u (binnen de bebouwde kom) en van 80 km/u (buiten de bebouwde kom). Daar waar je langzamer moet rijden, zoals op een woonerf, wordt kennelijk beter opgelet. Maar ook op de wegen waar je harder mag rijden, bijvoorbeeld op de snelwegen, gebeuren minder ongevallen waarbij doden en ziekenhuisgewonden vallen. De inspectie constateert dat automobilisten steeds lakser worden in het gebruik van autogordels. Vooral (taxi)busjes voor rolstoelgebruikers lappen het (correcte) gebruik van gordels nogal eens aan hun laars.

Zoals altijd zijn jongeren bovenproportioneel vertegenwoordigd onder de verkeersdoden en –gewonden. Echter, de grootste daling van slachtoffers heeft plaatsgevonden in de leeftijdsgroep tot 35 jaar: sinds 1998 vallen de helft minder doden onder jongeren. Dat geldt niet voor 65-plussers, die ook onevenredig zwaar vertegenwoordigd zijn onder de autoslachtoffers.

Op verkeersgebied is Nederland na Malta het veiligste EU-land. In de gehele Europese Unie vallen gemiddeld veertien dodelijke slachtoffers per 100.000 inwoners, maar bij ons zijn dat er slechts vier. De veiligheid in ons land is des te opmerkelijk wanneer we in ogenschouw nemen dat onze wegen behoorlijk intensief worden gebruikt. Het laatste decennium is de vervoersdruk alleen maar toegenomen. Hetzelfde geldt voor het aantal gereden kilometers. Maar ook wanneer we kijken naar het aantal verkeersdoden per gereden kilometer, scoort Nederland goed. Het deelt met Finland de derde plaats, na Zweden en Groot-Brittannië. De inspectie meldt dat de Nederlandse regering streeft naar maximaal 750 verkeersdoden en 17.000 gewonden in 2010.