Nu de eerste waterstofauto’s in Nederland te koop zijn, wordt het tijd voor een dekkend netwerk van waterstofstations. Daarover wordt veel overlegd door overheden en bedrijven, maar vooralsnog met weinig resultaat. De doelstelling van twintig waterstofstations in 2020 is dan ook bescheiden.

Nu Toyota en Hyundai de eerste waterstofauto’s in de Nederlandse showrooms hebben gezet, wordt de roep om waterstofstations in Nederland groter. De auto’s zijn er, maar wie gaat ze rijden als je nergens kunt tanken? Het Nationaal Waterstof Platform, een initiatief van bedrijven en overheden, heeft als doelstelling dat er in 2020 twintig stations operationeel zijn in Nederland. Dat is een bescheiden doelstelling maar tegelijkertijd een uitdaging, want op dit moment is er één openbaar waterstofstation in Nederland. Sinds de opening daarvan in 2014 is er weinig gebeurd.  

Volgens Ewald Bruinesse, manager energy transitions bij Shell Nederland, is twintig nog lang niet genoeg. Hij neemt Duitsland als voorbeeld: "Daar willen ze in 10 jaar 400 stations gaan bouwen. Voor Nederland moet je dat ongeveer door zeven delen. Dan praat je dus over een aantal van ongeveer zestig stations." Ad van Wijk, hoogleraar Future Energy Systems van de TU Delft, is het daarmee eens: "We pakken het in Nederland verkeerd aan. Het is beter als we als een soort van extra deelstaat meedoen met het Duitse plan."

Waterstofstation van Air Liquide in Rhoon

Voor de early adapters die nu of binnenkort in een waterstofauto rijden is het goed om te weten dat er halverwege 2017 vijf openbare waterstofstations operationeel zijn. Naast het huidige distributiepunt in Rhoon gaat het om Den Haag, Breda, Arnhem en Helmond. Nog eens acht stations volgen begin 2018, de voorbereidingen daarvan zijn begonnen. Die komen onder andere in Utrecht, Eindhoven, Apeldoorn, Delfzijl en op Schiphol.   

Succes benzine en diesel zit in de weg

Het kip-ei-verhaal blijft de waterstofstations parten spelen. Als er geen auto’s zijn, dan ook geen stations. En als er geen stations zijn, dan koopt niemand zo’n auto. Toyota en Hyundai hebben nu hun nek uitgestoken om als eerste fabrikanten met een waterstofauto te komen, dus nu zijn de aanbieders van tankstations aan zet. Dat is nog niet zo eenvoudig, omdat er geen duidelijke aanbieders zijn. De stations komen vaak tot stand na een samenwerking tussen verschillende partijen, zoals nieuwe waterstofaanbieders, 'ouderwetse' oliemaatschappijen, energieleveranciers en overheden.

Toyota Mirai bij Shell waterstofstation in Duitsland

Eén van de mogelijke exploitanten is Shell, maar hoewel dat bedrijf zitting heeft in het Nationaal Waterstofplatform, wacht het af. “De uitzichten zijn te onzeker”, aldus Bruinesse. Daarmee geeft hij aan dat Shell de komst van waterstofstations niet pro-actief zal versnellen. De oliemaatschappij gelooft wel dat waterstof in de toekomst een belangrijke rol gaat spelen, maar ziet een minstens zo groot aandeel weggelegd voor biobrandstoffen. De situatie is nu eenmaal dat Shell met diesel en benzine veel geld verdient. Dat succes zit de uitrol van waterstof in de weg. Dat wil niet zeggen dat het bedrijf geen aandeel zal leveren, Bruinesse verwacht dat vijf of zes van de in 2020 geplande waterstofstations van Shell zullen zijn.